คำที่พ่อแม่ควรใช้กับลูกบ่อยๆ คือคำที่ฝึกลูกให้รู้จักตั้งคำถาม 2 คำจำเป็นที่ควรติดปากถามลูกเสมอคือคำว่า “ทำไม” กับ “ถ้า” เช่น “ทำไมหนูถึงชอบนิทานเล่มนี้จ้ะ” “ถ้าเป็นหนูจะทำแบบนั้นมั้ย” ฯลฯ เมื่อถามลูกประจำ ลูกจะเลียนแบบและเริ่มตั้งคำถามกับสิ่งต่างๆ รอบตัวจนเป็นนิสัย นำไปสู่การอยากหาคำตอบให้ได้ ช่วยกระตุ้นให้ลูกกระตือรือร้นอยากเรียนรู้เองโดยธรรมชาติ ไม่ต้องบังคับเลย
การตั้งคำถามเป็นส่วนหนึ่งในกระบวนการติดตามประเมินตัวเอง (Self-Monitoring) ของทักษะสมอง EF หรือทักษะที่จะช่วยให้มนุษย์ในยุคดิจิทัลสามารถคิดวิเคราะห์ และทำสิ่งที่ตั้งใจให้สำเร็จได้ วัยที่ดีที่สุดในการพัฒนา EF ก็คือ 3-6 ปี
แล้วทำไมต้องฝึกตั้งคำถาม? คำตอบก็คือ การตั้งคำถามจะช่วยให้เด็กสามารถบอกเล่าความคิดของตัวเองได้ รู้ว่าตอนนี้ตัวเองคิดอย่างไร หรือรู้สึกเช่นไร เมื่อรู้ว่าความคิดเป็นอย่างไรก็เท่ากับว่าเด็กสามารถตรวจสอบตัวเองได้ (Self-Monitoring) นำไปสู่การประมวลผลและวางแผนเพื่อลงมือปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ
พ่อแม่สามารถฝึกลูกจากการทำกิจกรรมร่วมกัน เช่น สมมุติลูกเป็นตัวละครในนิทาน ให้ลูกลองคิดว่าหากอยู่ในบทบาทหรือสถานการณ์นั้นจะจัดทำอย่างไร หรือเล่านิทานที่มีตอนจบปลายเปิด แล้วให้ลูกได้ลองพูดลองเล่าตอนจบที่ตัวเองชอบให้ฟัง เป็นต้น ฝึกให้ลูกตั้งคำถาม ช่วยทั้งพัฒนาสมองและความคิด
(ขอบคุณภาพประกอบจาก freepik.com)
